عفونت های قارچی پوست
انواع مختلفی از عفونت های قارچی پوست وجود دارد. عفونت های قارچی پوست ممکن است محدود به پوست باشند و لایههای سطحی پوست را درگیر کنند. یا ممکن است عمقی باشند و با درگیری ارگان های داخلی بدن ارتباط داشته باشند.
تینهآ ورسیکالر چیست؟
تینهآ ورسیکالر یکی از شایع ترین عفونت های قارچی پوست است. علامت این قارچ ایجاد لکههای سفید یا قهوهای یا قرمز همراه با پوسته های خفیف است. اکثرا بدون علامت است. گاهی خارش دارد. این لکه ها معمولا در تنه، بازو، گردن و شکم ایجاد میشوند. صورت، پشت دست و ساق پا هم ممکن است درگیر شوند. بیشتر در نوجوانان و بزرگسالان ایجاد میشود. اکثرا در افراد با پوست چرب ایجاد میشود. لکهها در گرما و هوای مرطوب بدتر میشوند. عامل ایجاد آن یک مخمر چربی دوست به نام مالاسزیا است. این مخمر در لایه شاخی نواحی از پوست که چرب است به شکل فلور نرمال زندگی میکند. گرما، رطوبت و تعریق بیش از حد باعث میشود که این مخمر به فرم بیماری زا تبدیل شده و باعث ایجاد لک پوستی شود. بیماری هایی مثل کوشینگ، حاملگی، سوتغذیه، سوختگی، درمان با کورتون، نقص ایمنی و مصرف قرص های جلوگیری از بارداری هم فرد را مستعد تینهآ ورسیکالر میکنند. این عفونت قارچی پوست ممکن است با بیماری های ویتیلیگو، پیتریازیس آلبا، درماتیت سبورئیک، پیتریازیس روزه ا و… اشتباه شود.
درمان تینهآ ورسیکالر چیست؟
درمان شامل استفاده از شامپوهای ضد قارچ مثل شامپو کتوکونازول، سلنیوم سولفاید، اکتوپیروکس و ضد قارچ های موضعی مثل تربینافین و کلوتریمازول و… است. در موارد وسیع و مقاوم، درمان خوراکی تجویز میشود. برای جلوگیری از عود، رعایت بهداشت فردی، پرهیز از قرار گرفتن در محیط های گرم و مرطوب و استفاده دوره ای از شامپوهای ضد قارچ لازم است.
عفونت درماتوفیتی چیست و چگونه منتقل میشود؟
عفونت های درماتوفیتی جز قارچ های پوستی سطحی هستند. در کراتین مرده شامل لایه شاخی پوست، ناخن و مو میتوانند زنده بمانند و تکثیر یابند. قسمتهای مختلف شامل، پا، کشاله ران، پوست بدن و صورت، موی سر و ناخن را میتواند درگیر کند. باعث خارش، التهاب، تاول یا پوسته ریزی میشوند. این عفونت از انسان، خاک و حیوان به انسان منتقل میشود. داشتن سوءتغذیه، عدم رعایت بهداشت، سکونت در مناطق گرمسیری، داشتن تماس با حیوانات خانگی مبتلا به عفونت قارچی، ضعیف شدن سیستم ایمنی به دلیل بیماری یا مصرف برخی داروها، انجام ورزشهای برخوردی مانند کشتی و استفاده از حمامها یا رختکنهای عمومی افراد را در خطر ابتلا به عفونت قارچی قرار میدهد.
عفونت های درماتوفیتی چگونه تشخیص داده میشوند؟
معمولاً قارچ پوستی بر مبنای تاریخچه پزشکی بیمار و مشاهده ضایعه توسط متخصص پوست تشخیص داده میشوند. برای تشخیص دقیق از روش های آزمایشگاهی اسمیر و کشت و معاینه با لامپ وود استفاده میشود. اگر ضایعات قارچی درست تشخیص داده نشوند و برای درمان از کورتون استفاده شود، ضایعات وسیع میشوند و شکلشان تغییر میکند. و درمانشان سخت تر خواهد شد.
عفونت درماتوفیتی پا (تینهآ پا)
شایعترین فرم عفونت درماتوفیتی است. مردان بیشترمبتلا میشوند. بعد از سن بلوغ ایجاد میشود. تعریق، خشک نکردن کامل پاها بعد از شنا یا حمام، پوشیدن طولانی مدت کفش تنگ و هوای گرم در بروزآن نقش دارند. معمولا بین انگشتان پا درگیر می شوند. خارش دار است. لزج و سفید شدن یا قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست بین انگشتان پا ایجاد میشود. ممکن است به کف پا یا پشت پا گسترش یابد. ناخن ها نیز ممکن است درگیر شود. در ناحیه کف پا ممکن است خارش و پوسته ریزی یا تاول ایجاد شود. عفونت درماتوفیتی پا ممکن است با اگزما و پسوریازیس اشتباه شود.
عفونت قارچی کشاله ران (تینهآ کشاله ران)
این عارضه بیشتر در مردان دیده میشود. اغلب در هوای گرم و مرطوب بروز میکند. لکه قرمز خارش دار در ناحیه کشاله ران شروع میشود و به سمت ران گسترش مییابد. معمولاً به کیسه بیضهها سرایت نمیکند. عفونت قارچی کشاله ران ممکن است با عرق سوز شدن، عفونت کاندیدیایی، اریتراسما و پسوریازیس اشتباه شود.
عفونت قارچی بدن (تینهآ کورپوریس)
این عارضه در هر سنی میتواند رخ دهد. در اقلیمهای گرم شایعتر است. این عفونت پوستی باعث ایجاد یک راش حلقوی شکل خارش دار در بدن وصورت میشود. لبههای ضایعه ملتهب و برامده است. یک یا چند حلقه ممکن است، ایجاد شود. ممکن حلقه ها به هم بپیوندند و ناحیه بزرگی رو بپوشانند. عفونت قارچی بدن ممکن است با اگزما اشتباه شود.
عفونت قارچی پوست سر (تینهآ سر)
این نوع عفونت قارچی بیشتر کودکان 3 تا 7 سال را مبتلا میکند. این عارضه به ندرت در بزرگسالان بروز میکند. بیشتر در مناطق فقیر و پر جمعیت دیده میشود. تماس با شخص آلوده، موهای ریخته شده، حیوانات، لباسها، رختخواب، شانه و کلاه و مبلمان آلوده در انتقال بیماری نقش دارند. علامت آن خارش، پوسته ریزی وریزش موی است.گاهی ضایعه شدیدا ملتهب میشود و گرههای لنفاوی دردناک در گردن ایجاد میشود. عفونت قارچی پوست سر ممکن است با درماتیت سبورئیک و پسوریازیس اشتباه شود. اگر درمان به موقع شروع نشود، ممکن است ریزش موی بمار دائمی شود.
عفونت ناخن (تینهآ ناخن)
این نوع عفونت باعث ضخیم شدن، زرد شدن و تغییر شکل ناخن میشود. ممکن است یک یا چند ناخن مبتلا شوند. این عارضه بیشتر ناخنهای پا را درگیر میکند. بیشتر در نوجوانان و بزرگسالان بروز میکند. برای تشخیص قارچ ناخن باید ازآزمایش کشت قارچ انجام شود. قارچ ناخن نیازمند درمان طولانی مدت است.
درمان عفونت درماتوفیتی چیست؟
برای درمان میتوان از داروهای موضعی یا خوراکی استفاده کرد. نوع درمان بر اساس سن، وضعیت کلی سلامت بیمار و تاریخچه پزشکی، وسعت درگیری و محل ایجاد عفونت قارچی انتخاب میشود. داروهای ضدقارچ موضعی عبارتند از کلوتریمازول، اکونازول، کتوکونازول، میکونازول، اکسی کونازول و سولکونازول، تربینافین، نفتیفین، بوته نافین و سیکلوپیروکس اولامین. داروهای ضدقارچ خوراکی شامل گریزوفولوین، تربینافین، ایتراکونازول و فلوکونازول هستند.
عفونت کاندیدایی
کاندیدا یک نوع مخمر است. در ناحیه دهان و واژن و روده ممکن است جز فلور نرمال باشد. در شرایط خاص پاتوژن میشود. عوامل مستعد کننده شامل حاملگی، مصرف قرص های جلوگیری از بارداری ، درمان با آنتی بیوتیک، دیابت، درمان با کورتون موضعی، بیماری های غددی و کاهش ایمنی سلولی هستند. این مخمر در مناطق گرم و مرطوب بهتر رشد میکند. پوست و مخاط و ارگان های داخلی را درگیر میکند. عفونت کاندیدایی ممکن است ناحیه تناسلی، دهان، چین های بدن شامل بین سینه و زیر سینه، کشاله ران و بین انگشتان را درگیر کند. درمان شامل از بین بردن عوامل مستعد کننده و خشک نگه داشتن پوست است. داروهای ضد قارچ موضعی و خوراکی برای درمان به کار میروند.