تعریق بیش از حد
3 درصد افراد جامعه از تعریق بیش از حد رنج میبرند. تعریق بیش از حد ممکن است با کار و فعالیت اجتماعی فرد تداخل ایجاد کند و باعث کاهش اعتماد به نفس فرد شود. تعریق بیش از حد را به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میکنند.
تعریق بیش از حد اولیه
این نوع تعریق بیشتر در کف دست و پا، زیربغل و گاهی در صورت ایجاد میشود. دوطرفه است و معمولا به صورت قرینه رخ میدهد. در سن کمتر از 25 سالگی شروع میشود. فقط در ساعات بیداری ایجاد میشود. موقع خواب متوقف میشود. افراد سالم هستند و بیماری داخلی یا مصرف دارو ندارند. 60 تا 80 افراد سابقه فامیلی تعریق بیش از حد دارند. در هر دو هوای گرم و سرد رخ میدهد. در فعالیت روزانه فرد تداخل ایجاد میکند. تعریق بیش از حد کف دست و پا در کودکی و تعریق بیش از حد زیربغل حوالی بلوغ شروع میشود.
تعریق بیش از حد ثانویه
این مشکل در زمینه بیماریها و مصرف دارو ایجاد میشود. بیماری های پوستی (کراتودرما، ایکتیوز، بیماری ای بی و…)، نوروپاتی های ارثی حسی و اتونوم، بیماری های حاد تب دار (سل، تب مالت، مالاریا، اندوکاردیت باکتریال تحت حاد و…)، تومورها (لنفوم، فئوکروموسایتوما و کارسینوئید)، بیماری های غددی و متابولیک ( پرکاری تیروئید، دیابت، آکرومگالی، چاقی، یائسگی، حاملگی، پورفیری حاد متناوب، فنیل کتونوری و نقرس)، اختلالات وازوموتور (نارسایی قلبی مادرزادی، سکته قلبی، پدیده رینود، آسیب سرمایی، بیماری های بافت همبند خودایمن)، بیماری های عصبی (تومور مغز، سکته مفزی، بیماری پارکینسون و…)، مصرف دارو و سموم (اعتیاد به الکل، علائم ترک الکل و تریاک، مسمومیت جیوه و آرسنیک و…)، آسیب های نخاع، تنه سمپاتیک و عصب واگ و.. از علل ایجاد تعریق ثانویه هستند.
شدت تعریق زیربغل
اگر کمتر از 5 سانتی متر از لباس خیس شود، تعریق نرمال است. اگر 5 تا 10 سانتی متر از لباس خیس شود، تعریق خفیف است. اگر 10 تا 20 سانتی متر از لباس خیس شود، تعریق متوسط است. اگر بیش از 20 سانتی متر از لباس خیس شود، تعریق شدید است.
شدت تعریق کف دست و پا
اگر کف دست و پا مرطوب باشد اما قطرات عرق دیده نشود، تعریق خفیف است. اگر علاوه بر کف دست و پا، نوک انگشتان هم مرطوب باشد، تعریق متوسط است. اگر قطرات عرق در کف دست و پا دیده شود ، تعریق شدید است.
درمان تعریق بیش از حد
درمان خط اول
اولین قدم درمانی استفاده از محلول های ضد تعریق موضعی است. محلول های ضد تعریق موضعی شامل آلومینیوم کلراید هگزاهیدرات 6.25 تا 20 درصد، آلومینیوم کلراید 12 تا 20 درصد و آلومینیوم زیرکونیوم هستند. این محلول ها باید شب موقع خواب و روی پوست خشک استفاده شوند. درمان معمولا به مدت 3 تا 5 شب پشت سر هم انجام میشود. سپس هفته ای دو شب ادامه پیدا میکند. عارضه آنها سوزش و درماتیت تماسی تحریکی است.
درمان خط دوم
تزریق بوتولینیوم توکسین به میزان قابل توجهی تعریق را کم میکند. تزریق هر 6 ماه تکرار میشود. تزریق زیر بغل عارضهای ندارد. اما تزریق کف دست در برخی بیماران ممکن است باعث ضعف عضلات دست شود. در صورت ایجاد ضعف در مدت 2 تا 5 هفته برطرف میشود.
داروهای آنتی کولینرژیک اکسی بوتینین و گلیکوپیرولات در اکثر بیماران تعریق را کم میکند. عارضه آنها خشکی دهان، احتباس ادراری، بی خوابی، گیجی، تاری دید و افزایش فشار خون است.
کلونیدین و فنوکسی بنزامین تا حدودی تعریق را کم میکنند. عارضه آنها افت فشار خون و افزایش فشار خون به صورت ریباند، ضعف، خواب آلودگی و سردرد است.
پروپرانولول به طور موقت تعریق را کم میکند. اما در استفاده طولانی مدت ممکن است باعث تعریق بیش از حد شود. عارضه آن افت فشار و کاهش ضربان قلب است.
درمان خط سوم
ترمولیز غدد عرق با لیزر Nd:YAG یا تکنولوژی میکروویو ممکن است انجام شود.
جراحی و لیپوساکشن از روش های دیگر درمانی است.
آخرین قدم درمانی سمپاتکتومی است. سمپاتکتومی به روش جراحی آندوسکوپیک انجام میشود.