پسوریازیس چه نوع بیماری است؟
پسوریازیس یا صدف یک بیماری التهابی مزمن پوست است که دورههای عود و بهبود دارد. قرمزی و پوسته ریزی از علائم این بیماری است. قسمتهای مختلف پوست ممکن است درگیر شوند. در اکثر افراد مبتلا، شدت بیماری خفیف تا متوسط است. 27% افراد به فرم شدید بیماری مبتلا میشوند. پسوریازیس علاوه بر پوست ممکن است ناخن و مفاصل رو نیز درگیر کند. این بیماری واگیردار نیست.
شیوع پسوریازیس چقدر است؟
2 درصد جمعیت جهان مبتلا هستند. در برخی جوامع شیوع 7/4 درصد هم گزارش شده است. این بیماری در هر سنی از شیرخوارگی تا 80 سالگی ممکن است شروع شود. بیشتر در سنین 20 تا 30 و 50 تا 60 سالگی شروع میشود. زنان و مردان به یک میزان مبتلا میشوند.
علت ایجاد آن چیست؟
پسوریازیس یک بیماری چند علتی است. ترکیبی از عوامل ژنتیکی متعدد و عوامل محیطی در ایجاد آن دخالت دارند.
نقش عوامل ژنتیکی در ایجاد آن چقدر است؟
اگر یکی از والدین مبتلا باشند 14% احتمال دارد که فرزندشان مبتلا شود. اگر پدر و مادر هر دو مبتلا باشند 41% احتمال دارد که فرزندشان مبتلا شود.
کدام عوامل محیطی در ایجاد و تشدید ضایعات نقش دارند؟
آسیب پوستی، عفونت، کمبود کلسیم خون، حاملگی، استرس، دارو، سیگار، الکل، چاقی از عوامل موثر در ایجاد و تشدید ضایعات هستند.
آسیب پوستی
در 25% بیماران مبتلا 2 تا 6 هفته بعد از آسیب پوستی در محل آسیب، ضایعات پسوریازیسی ایجاد میشود. آسیب پوست ممکن است ناشی از ضربه به پوست، آفتاب سوختگی، واکنش داروئی، عفونت پوستی و…باشد. در آب و هوای سرد ضایعات ممکن است تشدید یابد.
استرس
استرس یک عامل تشدید کننده مهم و شناخته شده است. استرس هم در شروع و هم تشدید ضایعات نقش دارد. معمولا 4 هفته بعد استرس شدت بیماری و خارش افزایش مییابد.
دارو
لیتیم، اینترفرون و هیدروکسی کلروکین در اکثر افراد باعث تشدید بیماری میشوند. داروهای پروپرانولول، متورال، ایبوپرفن، مفنامیک اسید، ناپروکسن، دیکلوفناک، کاپتوپریل در برخی از بیماران باعث تشدید بیماری میشوند . قطع ناگهانی کورتونهای تزریقی و خوراکی باعث تشدید بیماری میشود. قطع سیکلوسپورین باعث تشدید بیماری میشود. در مورد شروع و قطع هر دارو یا جایگزین کردن آن باید با پزشک متخصص مشورت کنید.
داروهای موضعی
داروهایی مثل تار و دیترانول اگه در فاز فعال و ناپایدار بیماری استفاده شوند، میتوانند باعث تحریک و ایجاد ضایعات پوسچولر شوند.
عفونت
در 45 درصد بیماران عفونتها باعث ایجاد و یا تشدید ضایعات میشود. شایع ترین این عفونتها عفونت گلو است. آبسه های دندان، زرد زخم و ایدز هم جز علل تشدید کننده است.
کمبود کلسیم خون
کمبود کلسیم خون میتواند باعث تشدید بیماری شود.
حاملگی
در نیمی از افراد در طی حاملگی شدت بیماری کم میشود. اما فرم پوسچولر بیماری ممکن است در طی حاملگی ایجاد و یا تشدید شود.
سیگار
سیگار هم در شروع بیماری و هم درمقاوم بودن بیماری نقش دارد. احتمال ایجاد بیماری شدید و درگیری مفصل در افراد سیگاری بیشتر است. بویژه سیگار با پسوریازیس پوسچولر کف دست و پا ارتباط قوی دارد.
الکل
مصرف زیاد الکل با شدت بیماری پسوریازیس، افزایش خطر بیماری قلبی و عروقی و افزایش اضطراب و افسردگی ارتباط دارد.
چاقی
چاقی با تشدید بیماری و افزایش خطر بیماریهای قلبی و عروقی ارتباط دارد.
بیماران مبتلا ازچه غذاهایی باید پرهیز کنند؟
بیماران باید از غذاهای پرکالری با نمک و قند و چربی بالا پرهیز کنند.
خوردن چه غذاهایی در بیماران مبتلا توصیه میشود؟
خوردن میوه و سبزیجات به خاطر مواد آنتی اکسیدان و ضد التهاب، ماهیهای چرب که محتوی امگا 3 هستند (هفته ای دو بار) ، روغنهایی که محتوی امگا 3 هستند مثل روغن زیتون و نارگیل، مکملها شامل روغن ماهی، ویتامین د و سلنیوم توصیه میشود.
درمان پسوریازیس چیست؟
با توجه به شدت بیماری، درگیری یا عدم درگیری ناخن و مفاصل، سن و جنس بیمار، داروهای مختلف موضعی، خوراکی و تزریقی برای درمان تجویز میشود. درمان پسوریازیس طولانی مدت است. هرگز به صورت خودسرانه داروهای تجویز شده را قطع نکنید.
